Mensen met hiv, die op medische gronden verblijf vragen in Nederland, krijgen te maken met een onmogelijke bewijslast van de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND). Zij kunnen worden teruggezonden naar een land waar noodzakelijke zorg (levensreddende hiv-remmers en zorg) niet toegankelijk is. De Hiv Vereniging heeft de afgelopen weken met verschillende partners samengewerkt en heeft vandaag een petitie aangeboden aan de commissie voor Justitie en Veiligheid.
Update per 1 april 2021
Omdat de regering na het moment van aanbieden demissionair werd, heeft de Tweede Kamer het migratiebeleid controversieel verklaard. Daardoor moet er gewacht worden op een nieuwe regering.
Eind maart ontvingen we van het ministerie van Justitie en Veiligheid toch een schriftelijke reactie namens de staatsecretaris. Belangrijkste punt uit deze brief is dat het ministerie bezig is met een evaluatie van het medisch beleidskader. We krijgen een uitnodiging om, in het kader van deze evaluatie, ons dossier nader toe lichten.
De nieuwe Tweede Kamer is per 31 maart gestart met haar werkzaamheden. Zo gauw duidelijk is wie de woordvoerders asiel & migratie zijn, gaan we het dossier opnieuw onder de aandacht brengen bij de fracties.
Samenwerkingspartners dienen petitie in
Voor mensen met hiv is toegang tot betaalbare hiv-medicatie en behandeling van levensbelang. Als aanvragers van verblijf op medische gronden worden uitgezet, moeten zij daarom verzekerd zijn van medicijnen en zorg. Het is voor hen echter vrijwel onmogelijk om in de praktijk te voldoen aan de door IND gevraagde bewijslast. Met de petitie Bewijslast onmogelijk doen de Nederlandse Vereniging van HIV Behandelaren, de beroepsafdeling Verpleegkundig Consulenten Hiv, Hiv Vereniging en Aidsfonds - Soa Aids Nederland een dringend beroep op de Tweede Kamer. De betrokken partijen maken zich grote zorgen over de wijze waarop verzoeken nu door IND worden behandeld. De overheidsdienst moet een reële toets gaan doen en de bewijslast niet langer eenzijdig bij de aanvrager neerleggen.
Bewijslast onmogelijk
‘De huidige werkwijze van de IND waarin ze aan mensen met hiv een onmogelijke bewijslast vragen, is met recht inhumaan te noemen. Dit is schadelijk voor de gezondheid van mensen met hiv, die op medische gronden verblijf aanvragen. De menselijke maat moet terug.’ zegt Bertus Tempert, voorzitter Hiv Vereniging vandaag bij het overhandigen van de petitie 'Bewijslast onmogelijk' aan de Tweede Kamer (lees pdf hier (113 KB) zijn toelichting bij het aanbieden van de petitie).
De IND legt de bewijslast voor het ontbreken van toegang tot zorg volledig bij de aanvrager. Zo moet de aanvrager aantonen dat er in het land van herkomst geen enkele kans is op toegang tot een medische behandeling. En dit bewijs moet door mensen zelf in hun land van herkomst verzameld worden, terwijl zij hun land juist ontvlucht zijn vanwege discriminatie, stigma en het ontbreken van medische behandeling. Het is voor aanvragers in de praktijk vrijwel ondoenlijk om hieraan te voldoen.
Toegang tot zorg en medicatie van levensbelang
Voor mensen met hiv is toegang tot zorg en medicatie letterlijk van levensbelang. Een zorgvuldige en redelijke procedure bij een aanvraag tot verblijf op medische gronden is dan ook essentieel. In 2016 heeft het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) een belangrijke uitspraak gedaan in het Paposhvili arrest. Het Hof oordeelde dat iemand die ernstig ziek is niet mag worden uitgezet als er geen daadwerkelijke toegang is tot noodzakelijke medische voorzieningen in het land van herkomst. Hiermee leek de rechtspositie van mensen die op medische gronden verblijf vragen (dus ook mensen met hiv) te verbeteren. In de praktijk handelt IND niet in de geest van het arrest en lijkt zoveel mogelijk aanvragen voor verblijf op medische gronden af te wijzen.
De betrokken partijen achter de petitie hebben een dossier samengesteld met diverse schrijnende casussen van mensen met hiv die door het huidige IND beleid terug moeten keren naar het land van herkomst. Juist voor mensen met hiv is continuïteit van zorg en medicatie essentieel. Onderbreking van behandeling van hiv kan leiden tot resistentie voor medicijnen, waardoor behandeling wordt bemoeilijkt. Bij langduriger afwezigheid van behandeling kan zich aids ontwikkelen met de dood als gevolg.
pdf Lees hier de ingediende petitie. (551 KB)
Heb je vragen over deze petitie of in het algemene over hiv en een aanvraag voor verblijf op medische gronden, neem dan contact op met het Servicepunt via Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. of bel 020 - 689 25 77 (maandag, dinsdag, donderdag van 14.00 - 22.00 uur). Uiteraard is het Servicepunt ook beschikbaar voor algemene vragen over hiv.
Meer informatie over deze petitie
- Eerder blog over de aanleiding voor het aanbieden van de petitie: Petitie vraagt om naleven Nederlands beleid na uitspraak Paposhvili
- Informatie over het Paposhvili arrest
- pdf Toelichting (113 KB) van Bertus Tempert bij het aanbieden van de petitie
- pdf Dossier Verblijf op medische gronden (656 KB)