Het is de afgelopen tijd uitvoerig in het nieuws geweest: er heeft voor het eerst een orgaantransplantatie van moeder met hiv naar een baby zonder hiv plaatsgevonden. Het lijkt erop dat het kindje geen hiv heeft gekregen door de orgaantransplantatie.
Uitzondering
In Zuid-Afrika stond een baby op de wachtlijst voor een nieuwe lever. Toen bleek dat het kindje waarschijnlijk zou overlijden omdat er geen organen beschikbaar waren, heeft het ziekenhuis ingestemd met de transplantatie van een stuk lever van de moeder naar de baby. De moeder had hiv en de baby niet, dus normaalgesproken zou er geen transplantatie mogen plaatsvinden. Maar er werd een uitzondering gemaakt. Het kindje was er zo slecht aan toe dat ze zonder nieuwe lever zou overlijden, dus er werd gekozen voor het risico dat het kindje hiv zou kunnen krijgen. Zo kon het kindje gered worden door haar moeder.
Wel of geen hiv?
De moeder had ten tijde van de transplantatie een onmeetbare viral load. De baby kreeg voor de transplantatie PrEP om hiv-infectie te voorkomen. Het is mogelijk dat de baby door de lage viral load van de moeder en door de PrEP geen hiv heeft gekregen. Dit is echter nog niet helemaal zeker. Vanaf de transplantatie tot op heden krijgt de baby voor de zekerheid elke dag hiv-remmers.
Een jaar na de transplantatie kon er met verschillende testen geen hiv bij de baby worden gevonden. Maar onderzoekers denken dat het mogelijk is dat de baby toch een lage hoeveelheid hiv in haar lichaam heeft. Twee maanden na de operatie werden er antilichamen tegen hiv gevonden bij de baby, dit wijst erop dat de baby hiv heeft. Maar het zou ook kunnen dat deze antilichamen nog van de moeder kwamen. Het kindje zal de komende tijd gevolgd worden, om zeker te kunnen zijn of ze wel of geen hiv heeft gekregen.
Orgaandonatie tussen mensen met hiv
In Zuid-Afrika vindt al sinds 2008 orgaandonatie plaats tussen mensen met hiv. In Amerika werd in 2013 de HOPE Act aangenomen, waarin staat dat er orgaantransplantatie tussen mensen met hiv mag plaatsvinden. Ook binnen Europa vindt sinds 2012 orgaantransplantatie tussen mensen met hiv plaats. In Nederland kunnen mensen met hiv zich gewoon als donor aanmelden. Meer informatie over donatie als je hiv hebt en de nieuwe donorwet lees je hier.
Bron: Botha, J., Conradie, F., Etheredge, H., Fabian, J., Duncan, M., Mazanderani, A. H., ... & Ströbele, B. (2018). Living donor liver transplant from an HIV-positive mother to her HIV-negative child: opening up new therapeutic options. AIDS, 32(16), F13-F19.