Injectie met PrEP werkt beter dan PrEP-pillen

Momenteel vindt de AIDS2020 conferentie plaats. De Hiv Vereniging deelt het belangrijkste nieuws. Afgelopen mei werd bekend dat een studie naar PrEP-injecties vroegtijdig gestopt was, omdat de injecties met PrEP veel effectiever bleken dan het slikken van PrEP-pillen. De data van deze studie werden op AIDS2020 gepresenteerd.

PrEP om hiv te voorkomen

Als iemand een onderdrukt virus heeft, kan diegene hiv niet overdragen. Maar niet iedereen weet hun hiv-status, en het komt ook heel soms voor dat het niet lukt hiv met medicatie te onderdrukken. Dan is PrEP een uitkomst: dit kan iemand die geen hiv heeft slikken en is 99% effectief in het voorkomen van een hiv-infectie. PrEP staat voor ‘pre-exposure prophylaxis’.

De meest bekende vorm van PrEP is Truvada: een pil met tenofovir disoproxil en emtricitabine. Ook wordt Descovy als PrEP gebruikt. Die pil bevat tenofovir alafenamide en emtricitabine. Truvada en Descovy worden ook gebruikt als behandeling van hiv, in combinatie met een derde middel. Beide middelen zijn ook generiek te verkrijgen.

Nieuwe strategie: een injectie

In de HPTN 083-studie werd onderzocht of een 8-wekelijkse injectie met cabotegravir een effectieve manier is om hiv te voorkomen. De studie vond plaats bij 4.566 mannen (88%) en transgender vrouwen (12%) in de Verenigde Staten, Argentinië, Brazilië, Peru, Zuid-Afrika, Thailand en Vietnam.

De deelnemers werden in twee groepen verdeeld: de interventiegroep en de controlegroep. De deelnemers en de onderzoekers wisten niet in welke groep iemand zat. De deelnemers kregen elke twee maanden een injectie in hun bil, en slikten hiernaast pillen. De interventiegroep kreeg een injectie met cabotegravir en slikte placebo-pillen (dus pillen zonder werkzame stof), de controlegroep kreeg een injectie met alleen vulstoffen (dus een injectie zonder een werkzame stof) en slikte Truvada.

Toch hiv-infecties ondanks PrEP

Tijdens de studie kregen 52 personen hiv. Van deze mensen kregen er 13 de injectie met cabotegravir, en slikten er 39 Truvada. Dit betekent dat er in de interventiegroep 66% minder hiv-infecties waren dan in de controlegroep.

Een verklaring hiervoor is dat mensen het moeilijk vinden om therapietrouw te zijn, en de PrEP goed te slikken. Maar slechte therapietrouw was niet de verklaring voor alle hiv-infecties.

Bij de13 mensen die de injectie kregen en toch hiv opliepen raakte er vijf geïnfecteerd toen ze pauze van de injecties hadden, of die net aan het switchen waren. Drie mensen raakten geïnfecteerd in de instelperiode voor ze met de injecties begonnen. Van vijf mensen is het nog onbekend hoe ze hiv hebben kunnen oplopen terwijl ze de injecties kregen. Ook in de Truvada-groep kunnen niet alle infecties aan slechte therapietrouw worden toegeschreven.

Bijwerkingen

81% van de mensen die de injectie met cabotegravir kregen gaven aan dat het zetten van de injectie vervelend was en voor irritatie op die plek zorgde. Na 8 injecties gaf nog maar 20%-30% last te hebben van het zetten van de injectie. 2,2% van de mensen die de injectie met cabotegravir kregen stopten vanwege de bijwerkingen.

Mensen die cabotegravir kregen kwamen gemiddeld 1,3 kg per jaar aan, de groep die Truvada slikte kwam 0,3 kg per jaar aan. Dit kan verklaard worden doordat Truvada meestal zorgt voor gewichtsafname in plaats van gewichtstoename.

Studie bij vrouwen

De HPTN 084-studie loopt momenteel in Botswana, Swaziland, Kenya, Malawi, Zuid-Afrika, Oeganda en Zimbabwe. In deze studie worden de 8-wekelijkse injecties onder 3200 vrouwen onderzocht. De resultaten van deze studie worden halverwege 2021 verwacht, tenzij deze studie ook eerder stopt omdat de injectie effectiever blijkt dan pillen. Dan worden de resultaten eerder bekendgemaakt.

Injecties als hiv-behandeling

Injecties met cabotegravir en rilpivirine zijn effectief gebleken als hiv-behandeling. Je leest hier meer over deze injecties. Er is een tijd geleden goedkeuring bij de EMA aangevraagd, maar is nog niet gegeven voor dit middel. Ook de FDA heeft nog geen goedkeuring gegeven. Dit middel is al wel goedgekeurd in Canada.

Kritiek op AIDS2020
Sinds bekend werd dat AIDS2020 plaatsvindt in San Francisco (VS) is er veel kritiek gekomen vanuit de internationale hiv-gemeenschap. Veel Amerikaanse organisaties hebben een open brief hierover ondertekend die gericht is aan de organisator van de conferentie, de IAS (International Aids Society). De voornaamste kritiek is dat de conferentie gehouden wordt in een land met inreisbeperkingen voor bepaalde gemarginaliseerde groepen binnen de hiv-community. Daarnaast is er felle kritiek op de vijandige houding van de Amerikaanse president tegen belangrijke, veelal gemarginaliseerde, groepen binnen maar ook buiten de hiv-community. Veel organisaties uit de gemeenschap zijn van menig dat zo’n belangrijke conferentie gehouden moet worden op een plek waar iedereen zich welkom voelt en veilig kan komen. Juist de belangrijkste conferentie over hiv moet voldoen aan het MIPA-principe.

Als alternatief is er een ander congres georganiseerd namelijk HIV2020, een conferentie in Mexico, georganiseerd door en voor de hiv-community. De Hiv Vereniging onderschrijft de kritiek op AIDS2020 en vindt het belangrijk om de meest gemarginaliseerde groepen binnen onze community op de eerste plaatst te zetten. Wij dragen dan ook niet actief bij aan AIDS2020. Wel doen we verslag van zowel AIDS2020 als HIV2020 omdat wij het belangrijk vinden dat de Nederlandse hiv-community de laatste updates rondom hiv en aids krijgt.

Bron:

• Landovitz RJ et al. HPTN083 interim results: Pre-exposure prophylaxis (PrEP) containing long-acting injectable cabotegravir (CAB-LA) is safe and highly effective for cisgender men and transgender women who have sex with men (MSM,TGW). 23rd International HIV Conference (AIDS 2020:Virtual), abstract OAXLB0101, 2020.