Ontmoetingen, daar draait het om. Mensen die iets delen met elkaar. Hiv, dat in de eerste plaats, maar als je in gesprek gaat blijkt dat dat niet het enige is. Ik stel je graag voor aan mijn zus Fatimata. Zij komt uit Mauretanie, woont in Noakchott, de hoofdstad. Zij is weduwe en moeder. Haar man overleed een paar jaar geleden aan TB.
Fatimata is een sterke vrouw, een prachtig mens met een geweldig gevoel voor humor en een veerkracht waar je U tegen zegt. Maar ook is zij gewoon een mens, en ze is moe van heel veel jaren hiv activisme in haar uppie.
Mauretanie (kijk even in de Bos Atlas, het ligt in West-Afrika, grenst aan Senegal) is net als Nederland een low-prevalence country. Hiv komt er niet zoveel voor als bijvoorbeeld in Afrika ten zuiden van de Sahara, zoals Lesotho, waar 1 op de 4 (!) mensen leeft met hiv. Dat is toch echt iets heel anders dan een slordige 20.000 op de 16 miljoen, zoals bij ons. Alleen hier in Durban zijn er al heel veel meer dan bij ons in heel Nederland.
In Mauretanie waren drie mensen open over hun hiv status. Een is er pas overleden. Fatimata is een van de twee overgebleven mensen. De taak die ze op haar schouders neemt is zwaar. Ze komt op voor belangen van mensen met hiv, geeft informatie en voorlichting. Als het gaat over hiv worden mensen naar haar doorverwezen voor dat wat wij " Onderling contact en ondersteuning" noemen. Maar het gaat over veel meer dan een gesprek over leven met hiv. Het gaat over gebrek aan geld, onderdak en eten, over geweld, over uitsluiting. Fatimata maakt het zo duidelijk dat het, wanneer het hiv betreft, ook over al die basale zaken gaat. En ik snap haar. Helemaal.
Even een reality check: hoe kun je nou verwachten dat iedereen zich laat testen op hiv als je vervolgens strafbaar bent als je seks met iemand hebt, als je niet meer mag reizen of werken? Hoe kun je praten over iedereen behandelen direct na de diagnose of PrEP als mensen heel vaak geconfronteerd worden met leveringsproblemen, ook van generieke medicatie uit India? Productiecapaciteit zat, maar als een regering niet de wil heeft om beschikbaarheid van de medicatie ook echt te garanderen? Hiv is wereldwijd geen medisch probleem, het is een maatschappelijk probleem. En het neemt alleen maar toe. Alle ronkende toespraken van hoogwaardigheidsbekleders ten spijt.
Fatimata is verpleegster, afkomstig uit een gegoede familie en ze heeft samen met haar man in Rwanda gewerkt. Ze hebben samen een zoon gekregen, hij is 12 en heeft geen hiv. Fatimata vertelt me over haar dilemma van publiek gaan. De urgentie voelen maar ook je kind willen beschermen tegen nare reacties op school. Fatimata doet in Mauretanie veel voorlichtingen, aan mensen in de gezondheidszorg en ook op scholen. Op een dag belde een journalist met de vraag of ze ook iets op televisie wil doen. Ze praatte zachtjes zodat haar zoon het gesprek niet zou horen. Maar hij hoorde het wel, hij vraagt door en ze komen in gesprek. Een conversatie die gaat over hiv, over de dood van zijn vader, over het belang van voorlichtingen en betere kennis over hiv. En ook over haar dilemma, dat ze niet wil dat haar zoon de dupe wordt van haar activisme.
"Mama, denk je dat je levens kunt redden als je wel op tv komt? Dan moet je dat wel doen!"
Reina
Chat via Whatsapp 
