Onder de mensen die uit Oekraïne gevlucht zijn voor de oorlog zijn ook mensen met hiv. De vluchtelingen hebben in Europa een speciale status gekregen, waardoor zij ook in Nederland toegang krijgen tot medische zorg. Dit geldt ook voor hiv-zorg. In deze blog lichten we dit toe gebaseerd op de stand van zaken per 1 juli 2022.
Recht op medische zorg
Op basis van EU-afspraken hebben mensen die vanuit Oekraïne gevlucht zijn, of niet kunnen terugkeren naar hun land, recht op onderdak, financiële steun en mogen ze werken in Nederland. Ook hebben ze recht op medische zorg, inclusief hiv-zorg.
Eenvoudig toegang tot hiv-zorg en hiv-medicatie
De mensen met hiv die gevlucht zijn hebben meestal maar een kleine voorraad hiv-medicatie bij zich. Om de toegang tot hiv-zorg in Nederland voor hen zo gemakkelijk mogelijk te maken kan men rechtstreeks contact opnemen met de hiv-poli van de afdeling Infectieziekten van een van de 24 hiv-behandelcentra. Ze kunnen dan een afspraak maken voor een consult met een hiv-behandelaar of hiv-verpleegkundige. Bijvoorbeeld voor hun vragen over hiv-zorg en het uitschrijven van een nieuw recept voor hun hiv-medicatie. De hiv-poli zijn hierop voorbereid en kunnen snel een afspraak maken. Zie hier voor een overzicht van alle ziekenhuizen in Nederland met een hiv-behandelcentrum.
Algemene zorgvragen
Bij algemene zorgvragen kan men het beste een afspraak maken met een huisarts in de omgeving waar men verblijft. Ook kan men terecht bij bijvoorbeeld een mobiele huisartsenpost van Dokters van de Wereld (zoals de Zorgbus), bij een opvanglocatie van het Rode Kruis of bij een Straatdokter (zoals de Pauluskerk in Rotterdam). Deze artsen kunnen indien nodig een verwijsbrief schrijven naar de zorg die noodzakelijk .
Begrijpelijke “taal”
Uitleg – in begrijpelijke taal – van de hiv-zorg is belangrijk voor mensen met hiv. Zeker omdat bij hiv-zorg ook privacy gevoelige thema’s een rol kunnen spelen zoals bij het bespreken van seksuele gezondheid. Een tolk kan hierbij ondersteuning bieden door in eigen taal uit te leggen waarover het precies gaat. Ook aanvullende schriftelijke informatie kan handig zijn om op een later moment alles nog eens rustig door te nemen, net als visuele hulpmiddelen als foto’s en illustraties. Het is belangrijk om vragen, twijfels en onduidelijkheden over de zorg aan de orde te stellen bij een consult.
Wie regelt een tolk?
De eigen zorgverlener kan een tolk Oekraïens of Russisch zonder kosten inzetten via een centraal telefoonnummer op basis van de nieuwe tolkenregeling voor mensen uit Oekraïne. Huisartsenpraktijken kunnen een tolk aanvragen via 088 25 55 222. Alle andere professionals in de zorg, publieke gezondheid en Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) via 020 38 08 184. Wanneer er geen tolk beschikbaar is kan men een tolk voor een later moment reserveren.
Toch meteen iemand nodig die gelijk kan vertalen?
Vraag een taalondersteuner aan indien er geen tolk beschikbaar is. Voor eenvoudige hulpvragen kunnen de tolkendiensten een taalondersteuner aanbieden. Dit zijn mensen die een korte training hebben gehad om te vertalen.
Vergoeding medische zorg
Als men een BSN heeft kunnen de gemaakte kosten voor hiv-zorg en hiv-medicatie door de zorginstelling gedeclareerd worden via de Regeling Medische zorg Ontheemden uit Oekraïne (RMO).
Als men geen BSN heeft kunnen de gemaakte kosten worden gedeclareerd bij het CAK. Om de afhandeling zo soepel mogelijk te laten verlopen zijn de administratieve regels minimaal.
Meer informatie vind je hier.
Hiv Vereniging biedt ondersteuning aan vluchtelingen met hiv
De Hiv Vereniging doet dit op twee manieren: steun bij (toeleiding naar) de formele hiv-zorg en met informele zorg, zoals het Servicepunt, peer-counseling en door de supportgroep van mensen uit Oost-Europa en Centraal-Azië. Ook biedt de website van de vereniging actuele informatie in het Nederlands en Engels over tal van aspecten van leven met hiv in Nederland. Ook zijn Q&A over hiv-zorg voor mensen uit Oekraïne beschikbaar in het Nederlands, Engels en Oekraïens.
- Klik hier voor de Q&A’s voor mensen met hiv uit Oekraïne in het Nederlands, Engels en Oekraïens.
- Klik hier voor informatie in het Engels
- pdf Klik hier voor meer informatie over hoe mensen met hiv het beste kunnen worden ondersteund of verwezen. (97 KB)
Zaterdag 13 mei: Living with HIV & JOY: a one-day retreat for Ukrainian women
We warmly welcome you to a one-day retreat for Ukrainian women with HIV and their closest circle at the Hiv Vereniging in Amsterdam. This gathering is an invitation to spend nurturing and refreshing time in a communal setting. During the gathering we will talk, play, dance and rest together. Register at This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it. or Whatsapp +31 6 45 99 42 19.
Життя з ВІЛ та радістьОдноденний ретрит для жінок, які живуть з ВІЛ із УкраїниСубота 13 травня 2023 р
Belangrijke rol NVHB en V&VN-VCH
De Hiv Vereniging benadrukt de belangrijke rol van de beroepsvereniging van hiv-behandelaren (NVHB) en van verpleegkundige consulenten hiv (V&VN-VCH). Zij kunnen binnen hun netwerken extra aandacht vragen voor vluchtelingen met hiv uit Oekraïne. Zodat voor hen de toegang tot de hiv-zorg in Nederland soepel kan verlopen en de monitoring van de zorg in de komende periode naar wens gaat. Ook kunnen zij de financiële administraties van hun ziekenhuizen wijzen op de meest recente informatie over de vergoeding van zorgkosten, waardoor hiv-zorg gewoon verstrekt kan worden en mensen met hiv niet geconfronteerd worden met onterechte rekeningen voor geleverde zorg.
Lampion als waakhond
De Hiv Vereniging heeft zitting in de Stuurgroep Lampion, het Landelijke informatie- en adviespunt voor zorg aan mensen in een kwetsbare positie, waarbij het CAK toehoorder is. De Stuurgroep bewaakt in deze periode kritisch de concrete afspraken tussen VWS en het CAK en de voortgang van het zorgaanbod voor mensen die Oekraïne ontvlucht zijn en de uitvoering hierbij, zodat iedereen die medische zorg nodig heeft deze ook krijgt.
Nog vragen?
Neem dan contact op met het Servicepunt van de Hiv Vereniging via 020 - 689 25 77 (maandag, dinsdag en donderdag van 14:00 tot 22:00) of stuur een bericht aan This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.. Je kan ook chatten via Whatsapp: 06 45 99 42 19
Meer informatie
- Informatie CAK voor zorgprofessionals (over vergoeding van zorg voor mensen zonder BSN)
- pdf Factsheet Zorgkosten Oekrainers voor zorgverleners (70 KB)
- Informatie over de RMO voor zorgprofessionals (over vergoeding van zorg voor mensen met BSN)
- RefugeeHelp (startpunt voor Oekraïense vluchtelingen en iedereen die zich voor hen in wil zetten [NL - Eng - Oekraïens - Russisch])
- Informatie Zorgverzekeringslijn (over hoe de zorg werkt [NL - Eng - Oekraïens])
- Informatie Rijksoverheid over Oekraïne (over opvang, financiën, betaald werk, en school)
- Informatie Rijksoverheid over Oekraïners en zorg
- Algemene informatie over vluchtelingen uit Oekraïne van het RIVM
- Informatie Rijksoverheid tolkdiensten
- Landelijk expertisecentrum Pharos (naast toegang tot zorg en tolkenvoorziening, informatie over psychische gezondheid en over aanbod voor kinderen)
- Flyers over het risico om als vluchteling slachtoffer te worden van mensenhandel en uitbuiting ( pdf NL (537 KB) , pdf Eng (536 KB) , pdf Oekraïens (543 KB) )
- Webinar van SKGZ over zorg voor mensen uit Oekraïne.
Chat via Whatsapp 
