Q&A: hoe zit het met hiv-zorg voor mensen uit Oekraïne?

Ik ben gevlucht uit Oekraïne en heb hiv, kan ik hiv-zorg krijgen?

Ja. Hiv-zorg valt in Nederland onder medische zorg en daar heeft iedereen in Nederland recht op.

Hoe krijg ik toegang tot hiv-zorg en hiv-medicatie?

Je kan gelijk contact opnemen met de hiv-poli van de afdeling Infectieziekten van een van de 24 hiv-behandelcentra. Daar maken ze een afspraak voor een consult met een hiv-behandelaar of hiv-verpleegkundige. Tijdens dit consult kun je vragen stellen over je eigen hiv-diagnose, over de hiv-zorg in Nederland en krijg je nieuw recept voor hiv-medicatie. Hier vind je een overzicht van alle ziekenhuizen in Nederland met een hiv-behandelcentrum.

Welke documenten moet ik laten zien om te bewijzen dat ik gratis medische zorg mag ontvangen?

Heb je een paspoort en een Burgerservicenummer (BSN), dan laat je dit zien als je zorg nodig hebt. De kosten worden dan betaald uit de Regeling Medische zorg Ontheemden uit Oekraïne (RMO). Je hoeft hiervoor niets te doen en niets te betalen.

Heb je (nog) geen paspoort of BSN dan betaalt het CAK de zorgkosten. Ook dan hoef je niets te doen of te betalen. De zorgverleners regelen dit met de instanties.

Hier vind je meer informatie, ook in Oekraïense taal.

Welke documenten heb ik nodig om te bewijzen dat ik hiv heb?

Je hebt hiervoor geen bewijs nodig. Neem indien mogelijk je medisch dossier mee van een hiv-kliniek in Oekraïne, zodat je kunt laten zien welke hiv-medicatie je gebruikt.

En wat als ik geen documenten heb van mijn hiv-kliniek in Oekraïne?

Dat is geen probleem. Geef aan dat je hiv-zorg kreeg, en misschien kun je de naam van je hiv-behandelaar en/of ziekenhuis in Oekraïne doorgeven zodat er eventueel contact kan worden opgenomen. Als je geen documenten hebt, kun je ook een foto of de verpakking van uw medicijnen laten zien.

Ik heb nog maar een paar pillen mee vanuit Oekraïne, wat moet ik doen?

Het is belangrijk dat je zo snel mogelijk een afspraak maakt bij een van de 24 hiv-behandelcentra. Een hiv-behandelaar kan een recept voor nieuwe medicatie schrijven. Met het recept kun je bij elke apotheek nieuwe medicatie halen.

Hoe zit het met gemaakte kosten voor mijn hiv-zorg?

Geen probleem. Heb je een paspoort en een Burgerservicenummer (BSN), dan worden de kosten voor de hiv-zorg en hiv-medicatie vergoed uit de RMO. Je hoeft hiervoor niets te doen en niets te betalen.

Heb je (nog) geen paspoort of BSN dan vergoed het CAK de zorgkosten. Ook dan hoef je niets te doen of te betalen. Hier vind je meer informatie.

Hoe zit het met de privacy in de zorg?

In Nederland is er een algemene privacywet en zijn de gegevens in je medisch dossier beschermd en niet toegankelijk voor anderen. Je kunt dus met gerust hart naar een huisarts of een hiv-behandelcentrum. Alle zorgprofessionals hebben beroepsgeheim en mogen jouw medische gegevens niet delen met anderen.

Ik zit in een AZC, hoe krijg ik hiv-zorg?

Het kan ook zijn dat je gevlucht bent uit Oekraïne en in Nederland in een AZC terecht bent gekomen. Meld je dan bij de medisch dienst in de AZC en die verwijst je door naar een hiv-behandelcentrum. De kosten van de hiv-zorg en hiv-medicatie worden vergoed uit de Regeling Medische zorg asielzoekers (RMA).

Ik heb algemene zorgvragen, waar kan ik terecht?

Bij algemene zorgvragen kan men het beste een afspraak maken met een huisarts in de omgeving waar men verblijft. Ook kan men terecht bij bijvoorbeeld een mobiele huisartsenpost van Dokters van de Wereld (zoals de Zorgbus), bij een opvanglocatie van het Rode Kruis of bij een Straatdokter (zoals de Pauluskerk in Rotterdam). Deze artsen kunnen indien nodig een verwijsbrief schrijven naar de zorg die noodzakelijk.

Mag ik een afspraak maken met iedere huisarts?

Ja, dat mag. Het beste doe je dit in de omgeving waar je verblijft. Houd er rekening mee dat veel huisartsenpraktijken het erg druk hebben of vol zijn en daarom geen nieuwe patiënten aannemen. Wellicht krijg je een verwijzing naar een andere huisarts in de omgeving. Bij een groepspraktijk met verschillende huisartsen zijn er vaak meer mogelijkheden, of kijk of je een afspraak kan maken bij de huisarts van vrienden of bekenden.

Mag ik een vriend of familielid meenemen naar de huisarts of hiv-specialist?

Ja, dat is mogelijk. Je kan iemand meenemen ter ondersteuning, bijvoorbeeld een vriend of familielid. Als je persoonlijke of privézaken wilt bespreken met je arts, kunnen ze altijd even buiten wachten.

Als ik niemand heb om me te vergezellen tijdens de medische afspraak, kunnen jullie me dan helpen?

Je kan het best contact opnemen met ons Servicepunt. Samen kunnen we kijken of we je kunnen helpen. Meestal gaan we niet met mensen mee naar hun afspraak in het ziekenhuis, maar er zijn uitzonderingen. Daarnaast werken we samen met AFEW Internationaal en zij bieden eventueel ook hulp aan voor mensen met hiv uit Oekraïne. Je kan mailen naar Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. of bellen met 020 - 689 25 77, Bereikbaar op ma-di-do van 14.00 tot 22.00 uur. Je kan ook chatten via Whatsapp: 06 45 99 42 19.

Ik spreek geen Nederlands of Engels, wat kan ik doen?

Uitleg – in begrijpelijke taal – van de hiv-zorg is belangrijk voor mensen met hiv. Zeker omdat bij hiv-zorg ook privacy gevoelige thema’s een rol kunnen spelen zoals bij het bespreken van seksuele gezondheid. Een tolk kan hierbij ondersteuning bieden door in eigen taal uit te leggen waarover het precies gaat. Geef dit tijdig aan. Voorafgaand aan een consult of voor een nieuw consult. Ook aanvullende schriftelijke informatie kan handig zijn om op een later moment alles nog eens rustig door te nemen, net als visuele hulpmiddelen als foto’s en illustraties.

Wie regelt een tolk?

Je zorgverlener kan een tolk Oekraïens of Russisch zonder kosten inzetten via een centraal telefoonnummer op basis van de nieuwe tolkenregeling voor mensen uit Oekraïne. Huisartsenpraktijken kunnen een tolk aanvragen via 088 25 55 222. Alle andere professionals in de zorg, publieke gezondheid en Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) via 020 38 08 184. Wanneer er geen tolk beschikbaar is kan men een tolk voor een later moment reserveren.

Toch meteen iemand nodig die kan vertalen?

Vraag een taalondersteuner aan indien er geen tolk beschikbaar is. Voor eenvoudige hulpvragen kunnen de tolkendiensten een taalondersteuner aanbieden. Dit zijn mensen die een korte training hebben gehad om te vertalen.

Kan ik mijn uitnodiging van het hiv-behandelcentrum (ook al is het in het Nederlands) ontvangen via de e-mail in plaats van de telefoon (omdat ik geen Nederlands of Engels spreek)?

Normaal krijg je een bevestiging via mail of sms. Het kan ook zijn dat het ziekenhuis je belt om het een en ander te bespreken of een afspraak te plannen. Dit is alleen verschillend per hiv-behandelcentrum. Je kan het best bij het ziekenhuis vragen of het via de mail kan zodat je makkelijk kan vertalen via google-translate.

Kan ik mijn uitnodiging van de apotheek (ook al is het in het Nederlands) ontvangen via de e-mail in plaats van de telefoon (omdat ik geen Nederlands of Engels spreek)?

Ook dit is verschillend per apotheek. Je kan het beste de situatie uitleggen aan je apotheek en vragen of alle communicatie via de e-mail kan.

Kan ik een arbeidsongeschiktheidsuitkering krijgen in Nederland, dat in Oekraïne is toegekend?

Nee. Dit komt omdat Oekraïne geen handhavingsverdrag met Nederland heeft gesloten over welke uitkeringen kunnen worden meegenomen naar een ander land. Er zouden dan afspraken gemaakt zijn over welke uitkeringen het dan precies gaat en hoe er gecontroleerd kan worden. Er kunnen dus op dit moment geen uitkeringen vanuit Oekraïne worden meegenomen naar Nederland. Zodra hier meer over bekend wordt zal de Hiv Vereniging dit melden.

Ik heb transzorg nodig, wat kan ik doen?

Voor transzorg kan contact opgenomen worden met de transkliniek van Trans United, een community initiatief met ondersteuning van de GGD Amsterdam. Hier vind je meer informatie.

Ik ben (zorg)professional en krijg tijdens mijn werk te maken met mensen met hiv uit Oekraïne, wat kan ik doen?

Het kan zijn dat je als (zorg)professional te maken krijgt met mensen met hiv uit Oekraïne. Het is dan vooral belangrijk dat je ze de juiste richting opstuurt en weet waar ze terecht kunnen voor vragen. In deze blog geven we hier meer informatie over gericht op mensen uit het werkveld.

Ik wil graag ondersteuning, kan de Hiv Vereniging daarbij helpen?

Ja. We kunnen je op verschillende manieren helpen. Zo bieden we steun bij (toeleiding naar) de formele hiv-zorg en bieden we ondersteuning met informele zorg, zoals het Servicepunt, peer-counseling en door de supportgroep van mensen uit Oost-Europa en Centraal-Azië. Ook biedt de website van de vereniging actuele informatie in het Nederlands en Engels over tal van aspecten van leven met hiv in Nederland.

• Klik hier voor informatie in het Engels
• pdf Klik hier voor meer informatie over hoe mensen met hiv het beste kunnen worden ondersteund of verwezen. (97 KB)

Wat kan ik doen als mijn rechten worden geschonden (bijvoorbeeld mijn huisarts wilt mij niet helpen, zorgpersoneel behandelt mij oneerlijk of wilt mij niet helpen)?

Je kunt een nare ervaring hebben in de zorg. Dit is natuurlijk vervelend. Blijf er niet mee lopen, maar ga hierover in gesprek met de betreffende zorgverlener of instelling. Je kunt altijd bij een andere zorgverlener informatie inwinnen voor een second opinion of een klacht indienen bij een klachtfunctionaris of via een klachtenprocedure. Je kan ook contact opnemen met ons Servicepunt voor advies, onze belangenbehartigers kunnen eventueel ondersteunen in bijvoorbeeld het indienen van een klacht.

Meer informatie vind je hier.

Kan ik een (online) groep bijwonen voor mensen met hiv in het Oekraïens of Russisch?

Vanuit de vereniging organiseren we activiteiten speciaal voor mensen met hiv uit Oost-Europa en Centraal-Azië. Dit wordt gedaan vanuit de EE&CA-groep (Eastern Europe and Central Asia). Daarnaast bieden we ook peer-counseling aan in het Russisch, en hebben we contact met AFEW Internationaal om eventueel persoonlijke ondersteuning te bieden in het Oekraïens. Neem contact op met ons Servicepunt voor meer informatie. Je kan mailen naar Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. of bellen met 020 - 689 25 77, Bereikbaar op ma-di-do van 14.00 tot 22.00 uur. Je kan ook chatten via Whatsapp: 06 45 99 42 19.