Vandaag ging ik sinds jaren weer naar de tandarts. Zo’n vier jaar geleden ben ik voor het laatst geweest, terwijl ik nog nooit echt bang ben geweest voor de tandarts. Het is wel altijd een beetje spannend; kans op pijn, misschien doe je het niet goed, of er komt iets onverwachts…Mijn vertrouwde tandarts heeft ooit zijn praktijk verkocht aan een nogal norse, beetje potige, niet-nederlands sprekende oost-europese man. Communicatie ging een beetje lastig op die manier, zijn engels was ook niet best. De meeste communicatie liep via de assistente.
Vijf jaar geleden heb ik de diagnose ‘hiv positief’ gekregen en dat kan ook gevolgen hebben bij de tandarts. Op zich was dat geen reden om niet meer te gaan. Maar het hebben van hiv ligt soms wel gevoelig bij mij. Zeker bij de tandarts maar eigenlijk overal waar kans is op een ‘ongelukje’ zoals bij de kapper of pedicure spookt het door mijn hoofd om het gewoon te zeggen. Gek eigenlijk, want ik slik mijn medicatie goed. n=n is heel goed onderzocht bij onbeschermde seks, bij bloedcontact is er nog geen onderzoek gedaan hoewel daar ook steeds meer vertrouwen is dat je het zo ook niet kan overdragen. Er is zo weinig hiv virus in het bloed dat overdracht ‘eigenlijk’ niet mogelijk is.
Afweging bij melden hiv-status
Bij de kapper en pedicure vertel ik het niet. Dat vind ik niet nodig, het is te gevoelig om dat in een volle zaak te bespreken terwijl je er eigenlijk niets mee wint. Hoogstens wat rust.Ik heb het niet gedeeld met mijn tandarts omdat ik het gesprek tussen ons niet zag zitten. De communicatie was al lastig over mijn gebit, via de assistente, laat staan over hiv. Nee, bedankt… ik koos er toen voor om niet meer te gaan en eerlijk gezegd was ik een beetje lui om een andere tandarts te zoeken.
Nieuwe tandarts
In december kreeg ik een voicemail dat de tandartsenpraktijk was overgenomen. Een hele beleefde, welbespraakte vrouw sprak in dat ik van harte welkom was om weer op controle te komen. Ik was gewend om niet te gaan, mijn hoofd stond helemaal niet meer naar de tandarts. Mijn gebit ging nog best aardig, er was wel aanslag en verkleuring maar geen pijn of andere ongemakken. Het heeft dus tot vandaag geduurd voordat ik echt in die stoel lag.
Stigma speelt een rol
Toen ik in de wachtkamer zat was ik nog onbeslist, zal ik vertellen over mijn hiv of niet? Ik zeg het niet uit bescherming voor de tandarts maar voor mezelf. Het heeft zin om de tandarts te vertellen wat je hebt, die kan dan beter optreden als ‘partner in jouw gezondheid’. Het gebit zegt wel iets over jouw gezondheid en de tandarts kan dan meedenken en opletten of alles nog gezond is en goed gaat. Mogelijke medicijnen, verdoving of andere stoffen kunnen een wisselwerking hebben met mijn hiv-medicatie.Ik twijfel om het te vertellen door stigma. Ik wil niet anders behandeld worden, niet weer die discussie voeren dat ik gewoon een normaal mens ben met een chronische ziekte waarvoor de normale bescherming gewoon afdoende is.
Een prachtige donkere jongedame verschijnt om me op te halen, ik was wat vroeg omdat ik, in mijn (toch wel) zenuwen, verkeerd op mijn agenda had gekeken en ze nodigt me uit op de stoel. Ze doet haar ronde door mijn gebit en we hebben het over mijn gegevens die nog in de computer staan. Het voelt fijn dat ze handschoenen draagt, een mondkapje op heeft en zelfs een doorzichtig scherm voor haar ogen heeft.Er blijkt niets aan de hand maar ze wil wel even tandplak verwijderen en andere aanslag wegpoetsen. Heerlijk, dat wil ik wel. Een fris gezicht…
In goede handen
Slikt u medicijnen? Ik probeer de vraag te ontwijken. ‘Niet voor diabetes’ zeg ik, ik zie aan haar dat ze een ja of een nee wil horen. 3-2-1, okay besluit ik, daar gaat hij dan: ‘ik slik medicatie omdat ik hiv heb.’. Ik vul nog even aan ‘er was grote twijfel omdat het nogal gevoelig ligt, ik ben bekend met tandartsen (via mijn werk voor de Hiv Vereniging) waarbij het een probleem is’.De tandarts antwoord: ‘Dat is hier geen probleem hoor meneer van den Heuvel, ik behandel iedereen alsof ze hiv hebben. Laten we even opzoeken welke medicijnen u slikt’. ‘Triumeq, dat slik ik’. Terwijl ze opzoekt welke bestanddelen in de pil zitten en de behandeling vervolgt voel ik de dankbaarheid uitbundig in mijn lijf vloeien. Wat fijn dat het zo fijn uitpakt.
Ik kijk in de spiegel als de behandeling klaar is en wat een verschil! Bijna weer wit ;-) Ze maakt een afspraak bij haarzelf en bij de mondhygiëniste voor over een half jaar: ‘Dat is mijn zus’ zegt ze met een enorme glimlach op haar gezicht. Vertederd glimlach ik terug, ik voel mij in goede handen.
Bart