Erover praten helpt

Afhankelijk van je achtergrond en omstandigheden kan het heel lastig zijn om over je hiv te praten. Soms maken mensen er een groot geheim van dat ze jarenlang in hun eentje rondzeulen.

Dat is lastig vol te houden. Je kan je slecht gaan voelen over jezelf als je smoesjes verzint over waarom je naar je zorgverlener moet, of waar de medicatie die je neemt voor is bedoeld. 

Eigenlijk zegt uiteindelijk iedereen die alsnog de stap zet om met iemand erover te praten: had ik dat maar véél eerder gedaan. Soms is het fijn om er eerst over te spreken met iemand die je juist niet kent. De Hiv Vereniging kan je in contact brengen met een van onze peerssupporters. Dat zijn getrainde vrijwilligers die zelf ook hiv hebben en jou in één-op-één contact helpen bij het omgaan met je hiv.

Sommige mensen zijn van begin af aan heel open over hun hiv. Bij de meeste mensen gaat het vertellen heel geleidelijk. Je begint meestal met iemand of enkele mensen die je in vertrouwen neemt. Dat kunnen personen zijn waar je close mee bent zoals vrienden of familie, of iemand waarvan je weet dat die persoon ook hiv heeft.

Naarmate je hiv voor jezelf meer hebt geaccepteerd, wordt het ook makkelijker om anderen te informeren. 

Ook als je zelf allang comfortabel bent met je hiv, kun je in situaties komen waarin het niet prettig voelt om er open over te zijn. Dat is heel normaal. Vertellen dat je hiv hebt kan voelen als een 'coming out' die je steeds opnieuw moet doen.

In alle gevallen geldt: je bent aan niemand iets verplicht. Vertel het pas als jij er klaar voor bent, jij bepaalt wanneer en aan wie.

Erover praten helpt. Als je het lastig vindt om in je directe omgeving met iemand over je hiv te praten, dan kun je via de Hiv Vereniging in contact komen met anderen met hiv. 

• Bel of chat anoniem met iemand van ons Servicepunt
• Spreek af met een van onze peersupporters
• Doe de RESET workshop
• Bezoek een activiteit van de Hiv Vereniging

Hiv is niet overdraagbaar in alledaags contact, ook niet als hiv wel meetbaar is in je bloed. Je bent dan ook niet verplicht om iemand te vertellen dat je hiv hebt. Niet op je school of de crèche, niet op je je werk, niet aan je huisarts, niet aan je sekspartner, en ook niet aan je specialist of bedrijfsarts. Je werkgever mag er niet naar vragen. Doet die dat wel, dan ben je niet verplicht om te antwoorden of om naar waarheid te antwoorden.

Soms schrikken mensen als ze horen dat je hiv hebt. Zoals jij zelf misschien ook schrok toen je de diagnose kreeg. Besef dat de meeste mensen niet veel weten over hiv. Wat veelal is blijven hangen zijn verouderde denkbeelden uit de tijd dat hiv nog niet behandeld kon worden. Dat met hiv tegenwoordig meestal prima te leven is, weten veel mensen nog niet, of slechts vaag. 

Geef een ander even tijd om eraan te wennen als dat nodig is, en geef uitleg, of verwijs hen naar deze website, waar ze meer kunnen leren over hiv. Dat neemt waarschijnlijk de meeste zorgen weg. 

Van het virus zelf hebben mensen met hiv vaak minder last dan van het stigma op hiv. Met stigma wordt een soort 'stempel' bedoeld dat maakt dat mensen afstand nemen van je, raar reageren, of je zelfs discrimineren - ook vandaag de dag komt dat nog voor. 

Zeker als je nog maar net hiv hebt, kan het heel pijnlijk zijn als iemand je afwijst om je hiv. Het is helemaal oké om daar teleurgesteld of boos over te zijn.

Maar het is ook oké om het van je af te laten glijden: jij bent nog steeds dezelfde persoon die je was als voor je hiv-diagnose. Daar verandert hiv helemaal niets aan. En naarmate je langer hiv hebt, en het zelf een plek weet te geven, zul je ook steeds minder gevoelig zijn voor de reacties van anderen.   

Soms gaat het om ondubbelzinnige opmerkingen of gedrag, vaak zijn het subtiele toespelingen die maken dat je je  onprettig, onveilig, buitengesloten of minderwaardig gaat voelen. Je durft niet meer jezelf te zijn, gaat je aanpassen en personen of situaties vermijden. Het kan stress opleveren en angst, en soms van kwaad tot erger gaan.

Laat het er niet bij zitten: hier lees je wat je in zo'n situatie kan doen.

Het kan voor jezelf wel goed zijn om het je arts te vertellen, omdat hiv een rol kan spelen bij eventuele klachten. Alle artsen (dus ook bedrijfsartsen) hebben beroepsgeheim en mogen niet zonder jouw toestemming aan anderen vertellen dat je hiv hebt.

Als je hiv-remmers gebruikt en medicijnen krijgt voorgeschreven voor een andere aandoening en van een andere arts, is het aan te raden om deze arts te informeren, omdat er wisselwerkingen kunnen zijn tussen hiv-remmers en andere middelen. Als je dit per se niet wilt: je apotheek checkt deze wisselwerkingen ook. 

Het niet melden van je hiv-status kan later geen reden zijn om je te ontslaan. Volgens de wet mag er namelijk helemaal niet naar je gezondheid worden gevraagd. Als je werkgever of leidinggevende toch vraagt naar de reden van ziekmelding kun je reageren met een wedervraag: ’Waarom is uw vraag volgens u van belang? Als ik iets had dat van invloed zou zijn op mijn functioneren, zou ik het u vertellen, maar ik geloof niet dat mijn gezondheid daar iets mee te maken heeft’. Je komt dan voor jezelf op. Dat kan juist gezien worden als een goede vaardigheid.

Protocollen

In branches waarbij er een hoger risico is op bedrijfsongevallen, gelden arbo- en/of hygiëne protocollen waaraan werknemers gebonden zijn. Zo'n protocol beschermt iedereen tegen de overdracht van allerlei aandoeningen of infecties, het gaat dus om veel meer dan alleen hiv.

In onze serie ‘Positive Professional' vertellen mensen over open zijn over hiv op je werk. 

Je hoeft het op school niet te vertellen als je hiv hebt. Hiv is niet overdraagbaar in dagelijks contact, ook niet bij stoeien, samen spelen of kopjes delen. Maar als hiv er bijvoorbeeld voor zorgt dat je niet lekker in je vel zit, kan het belangrijk zijn dit op school te vertellen. Meestal is er een vertrouwenspersoon bij wie je je verhaal kwijt kan.

Als je het fijn vindt dat mensen het weten kun je het aan een paar klasgenoten of misschien aan de klas vertellen. Het is belangrijk dat je doet waar je je goed bij voelt.

Alle artsen (dus ook bedrijfsartsen) hebben beroepsgeheim en mogen niet zonder jouw toestemming aan anderen vertellen dat je hiv hebt. Je bent het zelf ook niet verplicht om te vertellen dat je hiv hebt. Soms kan dit wel tot betere zorg leiden. Een tandarts zal bijvoorbeeld je gebit misschien beter in de gaten houden.

Als je hiv-remmers gebruikt en medicijnen krijgt voorgeschreven van een andere arts, is het aan te raden om deze arts te informeren, omdat er wisselwerkingen kunnen zijn tussen hiv-remmers en andere middelen. Wil je het niet melden aan deze arts, zorg er dan voor dat je apotheker de medicatie checkt op wisselwerkingen.