Zo verloopt een hiv-infectie

Als hiv je lichaam is binnengedrongen, gaat het virus zich vermenigvuldigen tot enkele miljoenen virusdeeltjes per milliliter bloed. Deze fase wordt de 'acute infectie' genoemd. 

Je afweersysteem herkent dat er een indringer is en gaat het gevecht aan. Sommige mensen merken hier helemaal niks van. Maar meestal zul je last krijgen van verschijnselen zoals koorts, diarree vermoeidheid en huiduitslag.

Vanwege de hoge hoeveelheid virus in je bloed is het risico op overdracht in deze fase heel groot. Vaak denken mensen in deze fase niet aan hiv omdat de verschijnselen lijken op een normale griep. En – net als bij griep – trekken deze verschijnselen op een gegeven moment ook weer weg. 

Even lijkt het alsof je lijf de strijd tegen hiv wint: de indringer wordt door je afweersysteem teruggedrongen, de hoeveelheid virus in je bloed neemt af. Tot welk niveau, dat verschilt per persoon en gaat op en neer. Bij sommigen schommelt de hoeveelheid virus rond tienduizenden deeltjes, bij anderen rond enkele duizenden.

Het risico dat je hiv overdraagt neemt nu ook af, maar blijft aanwezig. Bovendien gaat hiv nog steeds tekeer in je lijf: het valt jouw zogeheten CD4-cellen aan.

Je CD4-cellen vormen je afweer. Ze rekenen af met virussen en andere ziekteverwekkers. Iemand die gezond is, heeft tussen de 500 en 1500 CD4-cellen per milliliter bloed. Als hiv niet wordt behandeld, daalt de hoeveelheid CD4-cellen langzaamaan tot onder de 350.

Bij sommige mensen gebeurt dit al binnen enkele maanden, bij anderen duurt het soms jaren. Vanaf nu wordt het kritiek. Je wordt gevoelig voor kleine kwaaltjes. Je krijgt bijvoorbeeld makkelijk last van verkoudheid of huiduitslag.

Zover laten artsen het overigens niet komen als bij iemand hiv wordt geconstateerd. Vandaag de dag wordt bij een hiv-diagnose direct met medicatie gestart. 

Zakt je afweer tot 200 cellen of minder en krijg je last van bijvoorbeeld longziekten, (huid-)kanker, herpesinfecties, schimmelinfecties, chronische diarree, dan wordt de diagnose aids gesteld. Infecties die gezonde mensen probleemloos zouden doorstaan, kunnen nu levensbedreigend zijn.

Wanneer je geen toegang hebt tot hiv-remmers (zoals het geval is voor miljoenen mensen in niet-Westerse landen) dan is de kans groot dat je overlijdt aan één van deze ziektes.

In Nederland is het uitzonderlijk dat er nog mensen sterven aan aids. Ook als de diagnose aids is gesteld, kun je met hiv-medicatie starten en kan je afweer weer opgebouwd worden. Wel is het zo dat je lijf dan al behoorlijk wat schade heeft opgelopen, en daarvan kun je de rest van je leven behoorlijk last behouden.