Hoe staat het ervoor met de ‘injectables’?

Er wordt hiv-medicatie ontwikkeld die je niet slikt in een pil, maar die je elke maand ingespoten krijgt met een injectie. Dit worden ‘injectables’ genoemd. Op de Conference on Retroviruses and Opportunistic Infections (CROI 2019) in Seattle werden de resultaten van twee fase 3 studies gepresenteerd: de ATLAS en de FLAIR studies.

De injecties bestaan uit cabotegravir, een integraseremmer, en rilpivirine, een non-nucleoside reverse transcriptaseremmer (NNRTI). Het zijn twee  lossen injecties. De injecties wordt elke 4 weken in een spier gegeven, meestal in de bil. De injecties kunnen niet zelf gezet worden, dit wordt door een zorgverlener gedaan. Zowel de deelnemers die nooit eerder hiv-remmers hadden geslikt als de mensen die voor de overstap naar injecties al hiv-remmers slikten hadden een onderdrukte viral load na 48 weken injecties. 

ATLAS studie

In de ATLAS studie werd de injectie onderzocht bij 705 mensen die al langer hiv-medicatie gebruikten. De mediaan leeftijd van de deelnemers was 42 jaar en ongeveer een derde was vrouw. De deelnemers werden verdeeld in twee groepen: de ene groep kreeg de  injecties en de andere groep bleef pillen slikken. Van de deelnemers die de injectie kreeg hield 1,6% een viral load van boven de 50 kopieën/ml, dit was 1% bij de deelnemers die pillen slikten. Bijwerkingen kwamen meer voor bij de groep die injecties kreeg, maar 3% van de deelnemers die de injecties kregen stopten door bijwerkingen, versus 2% van de deelnemers die pillen bleven slikken.

FLAIR studie

Bij de FLAIR studie werd de injectie onderzocht bij 629 mensen die nog niet eerder hiv-medicatie gebruikt hadden. De mediaan leeftijd van de deelnemers was 34 jaar en ongeveer 20% was vrouw. De deelnemers werden verdeeld in twee groepen: de ene groep kreeg de  injecties en de andere groep bleef pillen slikken. Van de deelnemers die de injectie kreeg hield 2,1% een viral load van boven de 50 kopieën/ml, dit was 2,5% bij de deelnemers die pillen slikten. De bijwerkingen bij deze studie waren vergelijkbaar met die van de ATLAS studie.

Tevredenheid over injecties

De maandelijkse injecties zijn effectief, en de bijwerkingen zijn acceptabel. 20% tot 30% van de deelnemers gaven aan dat ze het zetten van de injectie in de spier (zeer) pijnlijk vonden. Ook kan de plek van de injectie een paar dagen beurs aanvoelen. Toch was een groot deel van de deelnemers aan de studies enthousiast over de injectie, en verkozen ze dit boven het dagelijks slikken van pillen. Ook was de therapietrouw erg goed. Een kanttekening is dat de injecties alleen getest zijn bij mensen die van tevoren aangaven graag de injecties te willen.

Wanneer beschikbaar?

De injecties zijn onderzocht in twee fase 3 studies. Als een geneesmiddel in een fase 3 studie effectief en veilig blijkt kan een aanvraag ingediend worden bij de European Medicines Agency (EMA). De behandeling van een aanvraag bij de EMA kan maanden tot meer dan een jaar duren. Voordat een geneesmiddel in Nederland op de markt mag worden gebracht moet het bij het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) worden geregistreerd. Het CBG beoordeelt de werkzaamheid, veiligheid en kwaliteit van het geneesmiddel. De injecties zullen voorlopig dus nog niet in Nederland te verkrijgen zijn. Lees hier meer over beschikbare hiv-remmers en geneesmiddelenonderzoek.

Bronnen:

1. Swindells S et al. Long-acting cabotegravir + rilpivirine as maintenance therapy: ATLAS week 48 results. Conference on Retroviruses and Opportunistic Infections, Boston, abstract 139 LB, 2019.
2. Orkin C et al. Long-acting cabotegravir + rilpivirine for HIV maintenance: FLAIR week 48 results. Conference on Retroviruses and Opportunistic Infections, Boston, abstract 140 LB, 2019.