Van 2 tot en met 8 oktober vond het virtuele HIV Glasgow 2020 congres plaats. Het belangrijkste nieuws wordt via het blog van de Hiv Vereniging gedeeld. Er is een update over genezingsonderzoek gegeven.
De sessie is toegewijd aan Timothy Brown. Hij overleed op 29 september 2020 aan leukemie. Hij was de eerste persoon die genezen is van hiv.
Verschillende strategiën
Steven Deeks vertelt over de genezingsstrategieën. Hij zegt dat de meeste strategieën een combinatie zijn van het verkleinen van het hiv-reservoir (resevoir reduction and elimination) en het verbeteren van het immuunsysteem (immune enhancement). We behandelen de verschillende strategieën hieronder.
*Early ART = vroege behandeling
*Latency reversal = ‘shock and kill’
*Latency slicing = ‘block and lock’
*Gene therapy = gentherapie
*Antibodies = antilichamen
*Immunotherapy = immuuntherapie
Vroege behandeling
Uit studies met apen is gebleken dat wanneer je apen behandelt met hiv-medicatie vlak na hun siv-infectie, ze genezen. Hetzelfde zie je eigenlijk bij mensen die binnen 72 uur na een accident post-exposure prophylaxis (PEP) krijgen. Hiv is dan al in het lichaam geweest, en toch houden mensen er na de behandeling geen hiv aan over. Maar wanneer mensen tijdens de acute fase met hiv-medicatie beginnen (dus meer dan 72 uur na het accident), genezen zij niet van hiv.
Toch wordt gezien dat ongeveer 10% van de mensen die relatief vroeg met hiv-medicatie beginnen en hierna stoppen met de medicatie, een periode een lage viral load houden en dat het even duurt voordat de viral load weer omhoog schiet. Het is niet bekend hoe dit werkt, en bij wie dit zo werkt. Onderzoekers willen dit graag weten, omdat ze dit mechanisme wellicht op kunnen wekken als bekend is hoe het werkt.
‘Shock and kill’
Al meer dan 10 jaar wordt onderzoek gedaan naar hoe latent hiv in de hiv-reservoirs ‘wakker’ gemaakt kan worden. Latent hiv betekent dat het virus ‘slaapt’, en tijdelijk geen nieuwe virusdeeltjes maakt. Maar het immuunsysteem kan het virus dan ook niet herkennen, omdat het niet actief is. Het virus kan wel weer uit zichzelf ‘wakker’ worden en nieuwe virusdeeltjes gaan maken.
Er zijn verschillende latency reversing agents (LRAs) onderzocht, maar het effect is matig. Het is nog niet gelukt om de reservoirs kleiner te maken met deze LRAs. Steven Deeks zegt dat het idee goed is en dat het werkt in apen en muizen, maar nog niet in mensen.
Toch is er onlangs een middel gevonden dat in apen en muizen ervoor zorgt dat hiv in de reservoirs zichtbaar wordt. Maar ook hierbij is het niet gelukt om het hiv-reservoir te verkleinen. Er wordt gedacht dat hiv misschien de cellen waarin het zit aanpast, en ervoor zorgt dat de cel niet dood gemaakt kan worden door het immuunsysteem (ook al is het hiv in het reservoir zichtbaar). Hier wordt verder onderzoek naar gedaan.
‘Block and lock’
Bij deze techniek wordt hiv voor altijd latent gemaakt. Dan blijft het wel in de reservoirs aanwezig, maar kan nooit meer ‘wakker’ worden en worden er dus ook geen nieuwe virusdeeltjes gemaakt. Steven Deeks vertelt dat het misschien zou werken wanneer hiv eerst met de ‘shock and kill’ methode zoveel mogelijk wordt verwijderd, en dat vervolgens met de ‘block en lock’ het hiv dat is achtergebleven in slaap wordt gehouden.
Gentherapie
Er wordt op verschillende manieren onderzocht of gentherapie gebruikt kan worden om hiv te genezen. Er zijn vier verschillende strategieën.
Immunotherapie
Steven Deeks vertelt dat wat hem betreft immunotherapie het meest veelbelovende gebied is van onderzoek naar hiv-genezing. Dit is misschien de makkelijkste manier om remissie van hiv te bereiken. Remissie betekent dat iemand nog wel hiv heeft, maar dat het virus niet meer actief is en dat iemand geen medicatie meer hoeft te nemen. Er is veel onderzoek onder apen gedaan.
Er worden verschillende onderzoeken gedaan naar immunotherapie bij hiv: vaccinaties, adjuvans (deze ondersteunen het immuunsysteem of een vaccinatie), breed neutraliserende antilichamen (bNabs), cytokines en ‘immune checkpoint blockers’ (een strategie die ook bij kanker wordt toegepast). Verschillende onderzoeken combineren middelen, zoals een vaccinatie en een breed neutraliserend antilichaam.
Het is waarschijnlijk noodzakelijk om meerdere strategieën te combineren om tot genezing van hiv te komen. Dit zou een combinatie van immunotherapie en andere strategieën kunnen zijn. Zo zou een combinatie van verschillende strategieën om tot hiv-genezing te komen eruit kunnen zien:
Conclusie
Er wordt veel onderzoek gedaan naar hiv-genezing. Tot nu toe vindt vooruitgang vooral plaats in diermodellen, en nog niet bij mensen. Maar er worden veel verschillende strategieën onderzocht. Steven Deeks benadrukt dat de strategieën die nu onderzocht worden op zichzelf niet werkzaam zullen zijn als hiv-genezing. Maar wanneer de onderzoekers weten welke strategieën werken, ze hier vervolgens mee aan de slag kunnen om de strategieën verder uit te werken en te verbeteren. Zo kunnen veilige strategieën gezocht worden, die ook op grote schaal toepasbaar zijn.
Bron:
Deeks S. Progress towards developing an effective cure of HIV infection. HIV Glasgow.
Vraag via Whatsapp 
