In Brisbane (Australië) vond van 23 tot en met 26 juli de 12e editie van de IAS (International Aids Society) plaats. Op deze conferentie worden de nieuwste wetenschappelijke inzichten gedeeld en gaan wetenschappers en community met elkaar in gesprek. Wij presenteren hier een greep uit het belangrijkste nieuws dat via deze conferentie naar buiten is gekomen.
Geneva patient
Een witte man van begin 50 lijkt genezen te zijn van hiv. De man (hij wordt the Geneva patient genoemd) onderging een stamceltransplantatie om een zeldzame kanker te behandelen en het virus valt nu al twintig maanden niet te meten in zijn bloed. Het interessante aan dit geval is dat de man stamcellen ontving zonder de CCR5-delta-32 mutatie. De vijf mensen die voor hem genezen werden verklaard, ontvingen allemaal wel stamcellen met de CCR5-delta-32 mutatie, waarvan we inmiddels weten dat deze bepaalde stammen van hiv tegenhoudt, zodat het virus de cellen niet binnen dringt en zich kan gaan vermeerderen. Dit wijst erop dat er wellicht meerdere behandelstrategieën mogelijk zijn via stamceltransplantatie, waarbij de stamcellen niet per se de CCR5 mutatie moeten hebben.
Het is belangrijk hierbij wel de kanttekening te maken dat stamceltransplantatie een bijzonder invasieve procedure is, die niet geschikt is voor het overgrote deel van de mensen met hiv. Ook wijzen wetenschappers erop dat de man nog niet officieel genezen is verklaard. De komende maanden (of wellicht jaren) wordt in de gaten gehouden of het virus zich weer laat zien. Als dat niet het geval is, dan is er wellicht sprake van een zesde persoon die genezen is van hiv.
Risico op hart- en vaataandoening met 35% verkleint als mensen met hiv cholesterolverlagende medicatie nemen
Uit de REPRIEVE studie blijkt dat cholesterolverlagende medicatie de kans op hart- en vaataandoeningen voor mensen met hiv verkleint met 35%. Deze medicatie – statins genoemd – werken voor zowel mannen en vrouwen even effectief. Het is al langer bekend dat mensen met hiv een verhoogd risico hebben op hart – en vaataandoeningen. De statins lijken dat verhoogde risico dus te verminderen. De REPRIEVE studie begon in 2015 met het werven van deelnemers en werd in twaalf landen uitgevoerd, in Noord en Zuid Amerika, Europa, Afrika en Azië. De studie werd uitgevoerd onder 7.769 deelnemers, waarvan een derde van de deelnemers vrouw was. Verder was 41% van de deelnemers zwart, 35 % was wit en 15 % van Aziatische afkomst.
Alle deelnemers (tenzij je in de controlegroep zat) namen dagelijks de statins, in de vorm van een pil. En dat leek dus effectief: over de gehele demografische linie van deelnemers aan het onderzoek leek de kans op hart- en vaataandoeningen significant af te nemen. Dat levert interessante toekomstperspectieven op ten aanzien van preventieve behandeling van mensen met hiv. Al helemaal omdat deze statins al langer op de markt zijn en generieke, patentvrije medicatie beschikbaar is en daardoor goedkoop kan worden ingekocht en aangeboden.
Virusdeeltjes
De WHO (World Health Organization) kondigde op IAS aan dat er dankzij onderzoek en voortschrijdend inzicht duidelijk is geworden dat transmissie van het virus nauwelijks voorkomt bij mensen met hiv als zij tot 1.000 deeltjes van het virus per milliliter in hun bloed hebben. De WHO heeft hiertoe een nieuwe beleidsnota gepresenteerd met aangepaste adviezen. Dit doen zij op basis van onderzoek dat gepubliceerd werd in The Lancet.
BnAb’s
Tijdens deze IAS conferentie was er veel aandacht voor bnAb’s (broadly neutralizing antibodies) en hun toepassingen in de zoektocht naar een mogelijk vaccin tegen hiv. BnAb’s laat zich het best vertalen als breed inzetbare, neutrale antilichamen. Deze antilichamen lijken een brede bescherming te bieden tegen een variëteit aan hiv-types. Op het moment lopen er veel onderzoeken naar de effectiviteit van bnAb’s in combinatie met ART. Tijdens IAS vonden er veel panelgesprekken en onderzoekpresentaties plaats over bnAb’s en dat is een indicatie dat ze in de toekomst mogelijk veelbelovende resultaten kunnen opleveren ten aanzien van het bestrijden van hiv.
Nieuwsgierig?
Ben je na het lezen van deze greep uit nieuws vanuit IAS nieuwsgierig geworden naar meer? Op deze website kun je meer lezen over dit en ander nieuws en onderzoek dat tijdens IAS werd gepresenteerd.
Vraag via Whatsapp 
