Nieuwjaarsspeech 2021: We slaan ons door de coronacrisis heen!

Bertus Tempert heeft aanwezigen op de nieuwjaarsborrel van het Aidsfonds toegesproken vanuit zijn rol als voorzitter van de Hiv Vereniging. Lees hier zijn nieuwjaarstoespraak: 

Beste mensen,

Ik weet niet hoe het u gisteravond en vannacht is vergaan, maar ik zat aan de buis gekluisterd. Mijn Amerikaanse echtgenoot heeft hierin ook een rol gespeeld. Met verbijstering hebben we de rellen bij en in het Capitool DC gevolgd. Geshockt maar niet verrast, want dit zat er wel aan te komen. Dit is het rechtstreekse gevolg van de houding van de vertrekkende president die weigert zijn verlies te erkennen en oproept om in opstand te komen. Het was een beschamende vertoning en de hele wereld keek mee. Het bewijst maar weer eens dat ‘democratie’ kwetsbaar is en dat we in een turbulente tijd leven. De gebeurtenissen aldaar hebben mij een korte nacht bezorgd.

Ook in Nederland ben ik er niet heel erg gerust op met de verkiezingen van maart in het vooruitzicht. Als ik het goed heb doen er ruim 70 partijen of groepen mee en is de verdeeldheid enorm. Met daartussen complottheoriedenkers, corona-ontkenners en types die de klok 200 jaar terug willen zetten. En dat in een coronapandemie, die nog lang niet over is. Zeer waarschijnlijk wordt de huidige lockdown verlengd. De infectiecijfers zijn nog erg hoog. Heel recent overleed er iemand in mijn kennissenkring aan corona, in de kracht van zijn leven zonder onderliggende klachten voor zover bekend. Deze ongekend ingewikkelde periode doet iets met ons en ik denk dat op de lange termijn de effecten pas goed duidelijk worden.

Nou, dit klinkt allemaal niet zo positief, he? In mijn blog op de website van de Hiv Vereniging rond kerst schreef ik nog dat ik een optimist ben en dat er licht is aan het eind van de tunnel met o.a. het vaccinatietraject in het vooruitzicht. Daarover ben ik nog steeds hoopvol en het is heel goed nieuws dat er een coronavaccin beschikbaar is. Meerdere zelfs. Bij hiv is het na veertig jaar nog niet gelukt om een werkend vaccin tegen dit virus te maken. Ondanks allerlei onzekerheden (wanneer en welk vaccin krijg ik, wat zijn de bijwerkingen, hoe lang ben ik beschermd?) is er licht, ook al blijft corona de komende maanden ons leven nog bepalen.

Pittig jaar

Ik kan alleen maar bevestigen dat 2020 een zwaar jaar geweest is. 2020: ons jubileumjaar waarin we allerlei activiteiten hadden gepland rond ons 30-jarig bestaan. De meeste daarvan moesten gecanceld worden. We zitten nu in de laatste maanden van ons jubileumjaar (dat duurt tot eind april) en het ziet er niet naar uit dat we alsnog iets groots kunnen organiseren. Wel organiseren we op maandag 18 januari voor mensen met hiv een online Boost Borrel om dit jaar met een flinke dosis motivatie, positiviteit en vooral gezelligheid te starten. Want ook daarvoor is de Hiv Vereniging, om in onrustige tijden te dienen als een veilige haven voor onze achterban. Via de website kan je je aanmelden.

Terugkijkend op vorig jaar en de aandachtspunten voor het komend jaar noem ik een paar dingen:

• Vorig jaar uitte ik in de nieuwjaarspeech mijn zorgen over de Individuele Financiële Ondersteuning voor mensen met hiv. Inmiddels is er een evaluatie uitgevoerd in opdracht van het Aidsfonds en ligt er een gedegen rapport met aanbevelingen waar de Hiv Vereniging achter staat. Zaak is wel dat de aanbevelingen goed worden opgevolgd en dat degenen die een aanvraag doen sneller en efficiënter geholpen worden. Vooral mensen met een kleine beurs zijn een kwetsbare groep en we blijven ons hier hard voor maken.
• De Universiteit Maastricht (Sarah Stutterheim) heeft opnieuw onderzoek gedaan naar stigma van mensen met hiv en de Hiv Vereniging is daar bij betrokken. In februari verschijnt het rapport met de definitieve bevindingen, maar wat ik al wel kan zeggen is dat de uitkomsten geen reden zijn voor groot optimisme. Er lijkt iets van normalisering van hiv te zijn, maar angst en vooroordelen zijn er nog steeds. In de interpersoonlijke context gaat het wat beter, in de dating-context en LHBT-community is stigma en beleving daarvan onveranderd, maar in de zorg ervaren mensen met hiv juist meer stigma. Zo moet n = n meer geprioriteerd worden bij zorgprofessionals en bij mensen met hiv gelooft niet iedereen dat n = n werkelijk werkt. Dit is zorgelijk en betekent dat er voor ons allen met elkaar nog veel werk aan de winkel is.
• Verbinding tussen formele en informele zorg. Peercounseling en peercontact werken. In een aantal ziekenhuizen, bijvoorbeeld in het MCT Enschede, is een vrijwilliger aanwezig naast de verpleegkundig specialist hiv en hiv-internist. Dit werkt heel goed en we horen bemoedigende verhalen van zowel de vrijwilliger, de zorgprofessional en de cliënt. Dit contact voegt iets extra’s toe en zou in alle ziekenhuizen georganiseerd moeten worden. Ik hoor sommige zorgprofessionals zeggen dat deze vrijwilligers betaald moeten worden voor hun waardevolle bijdrage.
• De Hiv Vereniging is natuurlijk zeer positief over de Nederland naar 0 – beweging (het is met recht een beweging: we gaan ergens naartoe!), en daar zijn wij, mensen met hiv, ook bij nodig. Ons werk echter begint feitelijk pas vanaf de diagnose. Ook als er straks nog minder nieuwe hiv-infecties zijn, zijn er nog steeds ruim 23.000 mensen met hiv die recht hebben op goede informatie, zorg en ondersteuning en daar blijven we ons voor inzetten.

In levende lijve

Het afgelopen jaar heeft vooral de pijler ‘onderling contact en ondersteuning’ het zwaar te verduren gehad. Gelukkig konden er online of in tweetallen met anderhalve meter afstand wel ontmoetingen plaatsvinden. We zijn hierin creatief, flexibel en veerkrachtig gebleken en dat vind ik winst. Voorlopig kunnen we nog niet in levende lijve bij elkaar komen, terwijl we smachten om elkaar weer ‘in the flesh’ te kunnen ontmoeten. Eerst moet het vaccinatieprogramma goed worden uitgerold en ik hoop dat we zo vanaf de zomer weer kunnen starten met live activiteiten en ontmoetingen.

Afsluitend

Dit jaar is het ook veertig jaar geleden dat de eerste berichten over die mysterieuze ziekte in Amerika die homomannen trof verschenen. Het begin van wat later hiv & aids is gaan heten. Veertig jaar waarin er heel veel is gebeurd. Van angst, veel dood, onzekerheid, geen goede medicatie, naar de grote doorbraak in 1996 met de combinatietherapie, toekomstperspectief, hoop, dezelfde levensverwachting als mensen zonder hiv, n = n, PrEP en uiteindelijk genezing van hiv in de toekomst. Ik blijf een optimist en dit ga ik nog meemaken. En als Hiv Vereniging blijven we ons onvermoeid inzetten voor de belangen en goede zorg voor mensen met hiv.

Voor nu toost ik met jullie op 2021, en vergeet niet de Boost Borrel op 18 januari om 18.00 uur.

Dank voor u aandacht & ik wens iedereen een gezond, inspirerend en beter 2021!

Bertus Tempert Hiv Vereniging voorzitter