Herken je dat? Dat je van alles wilt doen, maar dat je lijf niet zo goed meer wil meewerken. Omdat je ouder bent geworden en gas terug moet nemen. Of omdat hiv en al die jaren dat je braaf je hiv-medicatie neemt z'n tol eisen. Ja, ouderdom en ouder worden komen met gebreken, maar hoe ga je ermee om? Onze voorzitter, Reina Foppen, schreef hier aan het begin van dit jaar een mooie overpeinzing over.
Gedraag je naar je leeftijd... Deze spreuk herinner ik me uit een heel ver streng gereformeerd verleden. Gedraag je naar je leeftijd, oftewel, laat het dartele kind los en gedraag je netjes en verantwoordelijk, zoals het hoort in de volwassen wereld. Hoewel me dat aanvankelijk niet gemakkelijk afging ben ik uiteindelijk wel volwassen geworden. En zelfs verantwoordelijk. Uiteindelijk leerde ik ook iedere dag mijn medicatie op tijd te slikken en goed op mijn gezondheid te letten. Ik ga met deze pillen net zo oud worden als iedere ander, dus dan ook graag zo gezond en fit als mogelijk. Gezond eten, veel in beweging zijn, voldoende ontspanning en sociaal actief blijven.
De laatste jaren wordt de spreuk in een heel andere context opnieuw relevant. Ik ondervind aan den lijve wat sneller verouderen inhoudt en heb nu opnieuw te maken met de overgang naar een nieuwe levensfase. Een fase waarin ik niet het dartele kind, maar de energieke en productieve volwassene inruil voor een stijvere, kwetsbaardere variant: de ouder wordende mens. En opnieuw ervaar ik “growing pains”. Want de ouderdom komt met gebreken en ik ervaar die als beperkingen van mijn vrijheid. Mijn bewegingsvrijheid, wel te verstaan. Frustrerend, vind ik het. Ik ben er niet aan toe. Net zomin als ik toe was aan volwassen worden op het moment dat mijn vader vond dat het daar tijd voor was. Er zijn ook mensen die het ouder worden roemen, als in rustiger vaarwater komen, je niet meer druk hoeven maken, geen haast hebben. Daar zit natuurlijk wel wat in. Het is fijn als je je niet meer opgejaagd hoeft te voelen door deadlines, niet meer de wekker hoeft te zetten om op tijd op je werk te zijn. Wat ik lastig verteerbaar vind, is dat het ondanks alle oefeningen, supplementen, ontspanning, niet meer structureel bergopwaarts zal gaan. Omdat “jongerdom” nu eenmaal niet bestaat.
Wat ik lastig verteerbaar vind, is dat het ondanks alle oefeningen, supplementen, ontspanning, niet meer structureel bergopwaarts zal gaan.
Dus, voor deze zestigjarige oudere-met-gebreken is het psychisch een hele klus om me niet als een zestigjarige te gedragen, maar meer het levensritme van mijn 77-jarige oudste zus aan te houden. En daar niet somber onder te zijn, want eerlijk is eerlijk, als Long Term Survivor leef ik in reservetijd. Ik tel mijn zegeningen, hoor. Heerlijk gezond koken, in beweging proberen te blijven, klein leven en niet in isolement raken, ik doe wat ik kan. Alleen raak ik soms overmand door weemoed als ik mensen van mijn leeftijd plannen zie maken voor bergwandelingen met een rugzak op. Of voor een treinreis naar Praag of Florence en dan alle musea bezoeken. Dat waren mijn dromen voor als ik met pensioen zou zijn, maar de kans daarop is wel verkeken. De geest is gewillig, maar het vlees is zwak. Of meer de botten, eigenlijk. Het voelt nu alsof ik een fase over heb geslagen. Ik zal me opnieuw leren gedragen naar mijn leeftijd. Misschien dan niet naar kalenderleeftijd, maar wel met respect en mildheid voor dit lijf dat zowel de epidemie van de jaren 80 en 90 als de eerste jaren van de combinatietherapie wist te overleven. En wie weet, misschien word ik inderdaad wel net zo oud als mensen zonder hiv. Dan heb ik nog wel ruim de tijd om het te leren! 😉
Reina Foppen
voorzitter