Aids2018: Donderdag 5 juli presenteerde het Stadsarchief in Amsterdam de tentoonstelling Aids in Amsterdam 1981 – 1996. Een mooie, overzichtelijke opstelling van beelden en teksten die je meenemen in de verhalen van die periode. Een geschiedenis die nooit vergeten mag worden.
Geschiedenis… Zo voelt het niet op weg naar de opening. Gedachten gaan richting mijn jeugdliefde die geen werkelijkheid kon worden omdat hij vertelde op mannen te vallen. Vriendschap bleef over maar aids maakte een einde aan zijn creatieve en mooie leven. De jaren waarin onder homovrienden veel eed was, zoals Dolly Bellefleur het verwoordde “Altijd In De Stress”, haar invulling van het woord aids. Omdat ’s ochtends als je opstond alweer een bericht binnen zou kunnen komen over…
Ook de mensen waarmee ik gewerkt heb binnen de vereniging en er nu niet meer zijn. Ineens het beeld van Jan Langenberg groot op het scherm zien staan. Een toegewijd mens die jarenlang het forum van de vereniging draaiende heeft gehouden en in die functie veel ondersteuning en informatie heeft gegeven aan mensen die net de diagnose hiv hadden gekregen. Ineens zichtbaar onderdeel van deze geschiedenis.
Wat gebeurt hier…
Jaren vol zoektochten naar wat er nou precies aan de hand was. Roel Coutinho sprak over deze periode waarin eerst zoveel onzekerheid was en later duidelijk werd dat het via bloed en seksueel contact overdraagbaar was. Onderzoek onder homomannen en druggebruikers. Op de methadonpost waar ik werkte werd, soms met moeite, bloed afgenomen en vragenlijsten ingevuld. Velen kregen later de uitslag positief getest te zijn. Waardoor een team in het leven werd geroepen om binnen de ziekenhuizen in Amsterdam ondersteuning te geven bij de behandeling omdat heroïneverslaving en methadongebruik extra aandacht vroeg.
Activisme
Het toepassen van het eerste medicijn AZT wat niet goed uitpakte en het ontstaan van het idee meerdere medicijnen te combineren. Waarbij Joep Lange een belangrijke motor is geweest. Naast het activistische Act Up, de homobeweging en patiëntenorganisaties. Ook die groepen noemde Coutinho als belangrijk en onmisbaar voor het in beweging krijgen van de medici, onderzoekers en politiek.
Boekje Aids in Amsterdam
Bij de tentoonstelling hoort ook een boekje wat deze geschiedenis vastlegt. Het werd uitgereikt aan Rutger Groot Wassink, wethouder Diversiteit van de Gemeente Amsterdam. Hij benadrukte dat als binnen bepaalde groepen ineens zo’n dramatische gegeven zich afspeelt, anderen zich daar niet van af moeten wenden. We moeten dan samen aan de slag en groepen niet isoleren.
Het boekje is niet in de winkel te koop maar wordt bij speciale gelegenheden uitgedeeld. Mijn advies: stap een keer het Stadsarchief binnen (t/m 2 september 2018). Loop door de tentoonstelling heen en laat deze geschiedenis even binnenkomen. En je kunt, als je dat wilt, altijd ter plekke vragen of je het boekje ‘Aids in Amsterdam’ kunt meekrijgen.
Beluister ook het item van Met het Oog Op Morgen: 'Hoe aids ineens opkwam'.
Sien van Oeveren