Sigrid belde mij zelf. Om te zeggen dat het moment was gekomen en om te vragen of ik zaterdag op haar begrafenis zou kunnen zijn. Het was een gesprek waarvan ik zeer onder de indruk raakte. Natuurlijk wist ik dat deze dag zou komen, Sigrid was daar heel duidelijk over geweest. Ze wist hoe, en met wie ze naar haar moment van overlijden zou gaan, als het ziek zijn haar te zwaar was geworden. Nadat ze te horen had gekregen dat de kanker weer terug was had ze, in goed overleg met de arts, besloten dat er geen enkele behandeling, geen enkel naar onderzoek meer zou komen.
Een heel lang leven met hiv, vanaf dat ze begin 20 was. Vrolijke, kleurrijke en dappere Sigrid, die zo gevat kon reageren als iemand een stigmatiserende opmerking maakte. Ze kwam in de jaren 90 al op tv, omdat ze het belangrijk vond dat hiv een gezicht had, dat een vrouw liet zien dat ze botte pech had gehad hiv op te lopen, en dat het iedereen zomaar zou kunnen overkomen. In de jaren die volgden, had ze ook heel veel botte pech, op medisch gebied. Zo geweldig lief en open als ze kon zijn als ze een verpleegkundige of arts in opleiding haar hele verhaal vertelde, als die eens bij haar kwam zitten tijdens de nachtdienst. Goede informatie hebben is de beste remedie tegen stigma in de zorg, vond ze. Maar owee als een fysiotherapeut, waar ze voor pijn in haar nek was, begon over hoe het zo was gekomen, die hiv. Die kreeg meteen lik op stuk: ”Ik ben hier voor pijn in mijn nek”.
Een long term survivor, zeker, maar vraag niet welke weg Sigrid af heeft moeten leggen om op de valreep nog haar 57ste verjaardag te kunnen vieren. Zo goed als Sigrid altijd met tegenslagen om heeft weten te gaan mag een voorbeeld zijn. “Lukt het vandaag niet, nou, dan voel je je vandaag gewoon kut, dan komt er wel weer een dag waarop je je beter voelt.” Zelf schreef ze deze onverwoestbaar positieve levenshouding toe aan haar ervaring bij Vuurvlinder, met Rochelle Griffin en met Marieke Been. Omdat ze daar leerde dat je wel een plan kunt maken, maar dat je niet in je macht hebt wat je overkomt in het leven. Haar 50ste verjaardag vierde ze groots. Omdat ze steeds besefte dat ze in reservetijd leefde. Iedereen was er om het met haar te vieren, haar koor, ze zong natuurlijk zelf keihard mee, haar zus, haar vader en zijn vrouw, vrienden, de hiv-familie. Haar leven werd de laatste jaren kleiner, doordat haar lichaam niet veel meer aankon. Maar ze bleef vrienden en familie zien wanneer ze kon. Ze genoot van de keren dat ze nog naar haar zangkoor kon of op haar scootmobiel naar de markt. Ze zorgde ervoor dat ze het in haar flatje warm en gezellig had, dat er bloemetjes en plantjes op het balkon stonden. Wat genoot ze van dat stukkie natuur voor het huis waardoor ze altijd de vogeltjes hoorde zingen.
Toen ze eenmaal besloten had dat ze nooit meer aan de chemo ging, nooit meer pijnlijke onderzoeken zou ondergaan en niet meer opgenomen hoefde te worden daalde er een weldadige rust op haar neer. Ze vond het fijn en ook best moeilijk om haar laatste maanden zelf in te kunnen richten en de regie over haar overlijden en afscheid in eigen hand te nemen. Ze schreef afgelopen december zelf:
“Lieve allemaal, aan alles komt een eind en ik heb er vrede mee en voel mij nu niet bang om naar het land zonder dokters, ziekenhuizen, onderzoeken, pillen etc. af te reizen! Maar dat is nog niet en dus dag voor dag…. <3 ”
Het is precies gegaan zoals ze zich had voorgesteld. Hoewel ze de afgelopen weken nog mooie dingen heeft gedaan, zoals met hulp van de Stichting Wens Ambulance afscheid nemen in het UMCU van de mensen die in haar ziekenhuisleven zo belangrijk zijn geweest, en uit eten bij de Griek met haar familie om haar – laatste – verjaardag te vieren, werd het afgelopen weekend duidelijk dat het moment om te gaan, zich aandiende. In de laatste dagen veel ongemak en veel pijnstilling en Sigrid voelde dat het genoeg was geweest. Dat begrijp ik, dat wist ik, maar toch, toen ze mij belde om afscheid te nemen, stonden opeens al mijn zintuigen op scherp. Het is heel raar om met iemand te lachen, te praten en te huilen in de wetenschap dat ze morgen voor altijd onbereikbaar is geworden.
Sigrid vraagt me om aan de groep Long Term Survivors haar overlijden te melden, als ze er niet meer is. Bij deze. Ze zegt dat ze enorm veel heeft gehad aan de Hiv Vereniging, en dat de informatie en alle activiteiten door de jaren heen, haar zo veel kracht hebben gegeven. En dat we vooral zo moeten doorgaan. Dat doen we, Siegie-piegie. Till we meet again.
“En het is ook nog een oude foto!!!zo lijkt het nog wat! X”
Sigrid Ducardus, 01-04-1965 – 11-04-2022
Vraag via Whatsapp 
