Samen beslissen 2.0 tijdens (hiv-)consult

Sinds 1 januari 2020 is de wettelijk informatieplicht in de zorg vervangen door samen beslissen. Onlangs heeft de Patiëntenfederatie een landelijke campagne opgestart om samen beslissen meer onder de aandacht te brengen. In dit blog lichten we kort de campagne toe en vertellen we nog een keer de uitleg rondom samen beslissen en wat het voor jouw hiv-consult kan betekenen.

Landelijke campagne biedt tips

De Patientenfederatie, een koepelorganisatie waarvan de Hiv Vereniging ook lid is, zet via een campagne het samen beslissen nog eens stevig op de kaart als wettelijk kader binnen de zorgverlening. De campagne geeft via www.begineengoedgesprek.nl zorggebruikers en zorgverleners tips en hulpmiddelen hoe je samen beslist over de beste zorg en waarom dat nodig is.

Samen beslissen 2.0 tijdens hiv-consult

De tips en hulpmiddelen van de campagne kunnen ook handig zijn voor mensen met hiv, hun hiv-behandelaar en hiv-consulent. Door met elkaar in gesprek te blijven over huidige en nieuwe ontwikkelingen en mogelijkheden rondom de hiv-behandeling kun je het beste uit het hiv-consult halen.

Wat is samen beslissen ook alweer?

Samen beslissen is het proces waarbij jij samen met je hiv-behandelaar en hiv-consulent samen een beslissing neemt over jouw behandeling of bepaalde zorg. Hierbij bespreken jullie de voor- en nadelen van verschillende behandelopties, de risico’s en bijwerkingen, mogelijkheden voor een second opinion, en je persoonlijke waarden en voorkeuren. Jijzelf kunt immers het beste aangeven wat je belangrijk en het meest passend vindt in je persoonlijke situatie en manier van leven. Dit samen beslissen kan leiden tot meer tevredenheid over de genomen beslissingen, beter nakomen van de afspraken en tot meer therapietrouw.

Wees eerlijk

Samen beslissen klinkt mooi, maar kan natuurlijk ook lastig zijn doordat je tegen drempels aanloopt. De informatie die je krijgt kan ingewikkeld zijn. Je hebt misschien onvoldoende kennis of niet de juiste vaardigheden om een actieve rol aan te nemen tijdens je consult. Misschien is er te weinig tijd tijdens het consult voor een goed gesprek over de behandeling. Deze drempels kunnen je onzeker maken of misschien ben je bang je behandelaar of consulent te irriteren. Wees eerlijk en zeg dat je meer tijd nodig hebt om na te denken of vraag voor meer uitleg.

Begrijpelijke ’taal’

Uitleg – in begrijpelijke taal – is belangrijk. Onvoldoende kennis van de Nederlandse taal kan het samen beslissen in de weg staan. Bij hiv-zorg spelen daar vaak ook privacygevoelige thema’s een rol, zoals bij het bespreken van seksuele gezondheid. Aanvullende schriftelijke informatie over de behandeling kan handig zijn om thuis nog eens door te nemen. Of visuele hulpmiddelen, zoals foto’s en illustraties. Een tolk kan je ook in eigen taal uitleggen waarover het precies gaat.

“Samen beslissen kan alleen in een respectvolle relatie waarbij de patiënt zich helemaal vrij voelt om alles te benoemen waar deze tegenaan loopt. Er moet aandacht zijn voor machtsverschillen, voor kwetsbaarheid en voor emoties. Er moet vertrouwen zijn in elkaar. En behandelaar en hiv-consulent moeten respect en aandacht hebben voor de ervaringsdeskundigheid van de patiënt”.

Citaat van Gerjanne ter Beest, plus#12, winter 2019, pagina 33